افتادگی پلک بالا و پایین دلایل مختلفی دارد. برخی از این دلایل نظیر افزایش سن، کاملا طبیعی است؛ اما در برخی موارد این مشکل از ابتلا به یک سری بیماری‌ها نظیر ام اس و دیابت نشات می‌گیرد. به همین دلیل توجه به این مشکل و ریشه یابی آن اهمیت زیادی دارد و بر سلامت بیمار تاثیر می‌گذارد. پلک بالایی، برای بالا و پایین رفتن و همچنین حفظ موقعیت خود به یک عضله‌ای کوچک به عنوان عضله پشتیبان متصل است. زمانی که این عضله ضعیف شده و آسیب ببیند پلک بالایی نیز دچار افتادگی می‌شود.
بلفاروپلاستی چیست و چه مراحلی دارد؟
در زیر پوست ابرو عضله‌ای وجود دارد که این عضله نیز به بالا و پایین رفتن پلک‌ها کمک می‌کند. ضعیف شدن این عضله نیز در افتادگی پلک نقش دارد. از این رو افتادگی پلک با افزایش سن یک امر کاملاً رایج به شمار می‌رود. البته افتادگی پلک در هر سن و سالی حتی در نوزادان و به صورت مادرزادی نیز رخ می‌دهد. در ادامه ۵ علت مهم افتادگی پلک بررسی خواهد شد.
افتادگی پلک مادرزادی
افتادگی پلک مادرزادی معمولا در ۷۰ درصد موارد در یکی از چشم‌ها رخ می‌دهد. در برخی از نوزادان به دلیل درگیری با یک سری مشکلات ژنتیکی، عضلات پلک فوقانی به صورت درست رشد نمی‌کند. به همین دلیل این دسته از نوزادان هنگام تولد دچار افتادگی پلک هستند. نوزادانی که با این مشکل متولد می‌شوند، حتماً باید تحت درمان قرار بگیرند. زیرا عدم درمان به موقع آنها را در معرض تنبلی چشم قرار می‌دهد.
با توجه به تصاویر افتادگی پلک نوزاد باید گفت که افتادگی پلک معمولاً بخشی از سطوح بینایی نوزاد را می‌پوشاند. به همین دلیل در چنین شرایطی بینایی او تحت تاثیر قرار گرفته و محدود می‌شود. از این رو جهت جلوگیری از بروز مشکلات بینایی و همچنین نابینا شدن کودک، باید افتادگی پلک در همان اوایل زندگی او مورد جراحی قرار گرفته و درمان شود.
افزایش سن
یکی از مهمترین و اصلی‌ترین دلایل افتادگی چشم افزایش سن است. عضلات پوست انسان به دلایل مختلفی نظیر کاهش میزان تولید اسیدهیالورونیک با افزایش سن و قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرانش زمین، ضعیف می‌شود. به عبارت دیگر عضلات بالا برنده پلک به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گرانش زمین دچار کشیدگی می‌شوند. از این رو با افزایش سن نیز احتمال افتادگی پلک بالا می‌رود.
بلفاروپلاستی پلک پایین بدون بخیه
درگیری با یک سری بیماری‌ها
در بیشتر موارد علت افتادگی ناگهانی پلک چشم درگیری بدن با یک سری بیماری‌ها است. به همین دلیل باید به مشکل افتادگی ناگهانی پلک اهمیت ویژه داده شود. در واقع ریشه یابی این علت به شناسایی سریع و درمان به موقع برخی از بیماری‌ها کمک می‌کند. به طور کلی بیماری‌های رایجی که منجر به افتادگی پلک می‌شوند شامل موارد زیر هستند.
بیماری ام اس
ام اس یک بیماری رایج و خود ایمن است. این بیماری به دلیل افزایش پلاکت خون و تجمع پلاک در مغز انسان رخ می‌دهد. همچنین یکی از مهمترین و اولین علائم بیماری ام اس افتادگی پلک است. زیرا با بروز بیماری ام اس بدن در معرض یک اختلال نادر قرار می‌گیرد.
این اختلال بر اعصاب واکنش عضلات اثیر گذاشته و منجر به افتادگی عضلات بدن می‌شود. بنابراین علاوه بر عضلات پلک و افتادگی پلک علائم این واکنش در دیگر عضلات بدن نظیر پاها، بازوها، صورت و غیره نیز مشاهده می‌شود. در واقع این مشکل شامل یک اختلال و ضعف عضلانی پیشرونده بوده و نیاز به کنترل و درمان دارد.
بیماری‌های عضلانی
دیگر علت رایج افتادگی ناگهانی پلک ابتلا به بیماری‌های عضلانی نظیر بیماری دیستروفی است. دیستروفی یک نوع بیماری عضلانی ارثی است که علاوه بر عضلات بدن عضلات چشم را نیز تحت تاثیر قرار داده و منجر به ایجاد اختلال در حرکت عضلات چشم می‌شود.
فتالموپلژی خارجی مزمن پیشرونده نیز یک بیماری عضلانی است که در بیشتر موارد موجب افتادگی پلک در جوانی می شود. این بیماری عضلات هر دو چشم را تحت تاثیر قرار داده و منجر به افتادگی پلک‌های در دو چشم می‌شود.
مشکلات عصبی
عضلات چشم نیز همانند عضلات دیگر قسمت‌های بدن به واسطه اعصاب مغز کنترل قرار می‌شود. پس اگر اعصاب و مغز انسان به هر دلیلی آسیب ببیند، احتمال افتادگی پلک نیز وجود دارد. زیرا در چنین شرایطی اعصاب و مغز انسان قدرت کنترل عضلات را از دست می‌دهد و یا عملکرد مغز برای کنترل عضلات ضعیف‌تر می‌شود.
بیماری‌های مغزی شامل تورم رگ خونی در مغز، تومور مغزی، سکته مغزی، آسیب عصبی مرتبط با دیابت طولانی مدت، سندروم هورنر و غیره هستند. همه موارد نام برده به صورت مستقیم بر کیفیت عملکرد عضلات چشم تاثیر می‌گذارند. به همین دلیل همه آنها می‌تواند یکی از دلایل افتادگی ناگهانی پلک باشند.
دیابت
یکی دیگر از بیماری‌های مزمنی که منجر به افتادگی پلک می‌شود، دیابت است. در افراد دیابتی قند خون بالاتر از سطح نرمال بوده و همین امر اعصاب عضلات داخلی بدن، عضله‌های دور چشم و عروق خونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
از این رو برخی از افراد دیابتی همواره دچار مشکلاتی نظیر دو بینی و افتادگی پلک می‌شوند. برای در امان ماندن از عوارض بیماری دیابت باید، مصرف کربوهیدرات‌ها نظیر برنج و همچنین قند و شیرینی را تا حدود زیادی کاهش داد. زیرا با کنترل قند افتادگی پلک ناشی از دیابت نیز به خودی خود درمان می‌شود.
تغذیه نامناسب و عدم تحرک
برخورداری از تغذیه مناسب نقش بسیار موثری در سلامت بدن دارد. زیرا با مصرف غذاهای سالم بدن بهتر و راحت‌تر می‌تواند پروتئین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز خود را تامین کند. به عنوان مثال اسیدهیالورونیک یکی از پروتئین‌های مهم بدن به شمار می‌رود که بر اثر تغذیه نامناسب و افزایش سن میزان تولید آن در بدن کم می‌شود.
کاهش تولید اسیدهیالورونیک در بدن مخصوصاً در سنین جوانی تاثیر بسیار بدی بر میزان جذابیت و شادابی پوست گذاشته و موجب افتادگی عضلات می‌شود. به همین دلیل با کاهش میزان تولید اسید هیالورونیک در بدن احتمال افتادگی پلک نیز بیشتر می‌شود.
البته کاهش تولید اسیدهیالورونیک در سنین بالا، یک امر کاملاً طبیعی است. اما این مشکل در سن پایین و کم معمولا به دلیل سبک زندگی نامناسب، و عدم مصرف غذاهای سالم رخ می‌دهد. کمبود ترکیباتی نظیر الاستین و کلاژن در پوست موجب از بین رفتن شادابی و زیبایی چهره می‌شود. از این رو پوست صورت نیز تحلیل رفته و شل می‌شود.
همچنین پلک نیز حالت و فرم پایدار خود را از دست داده و دچار افتادگی می‌شوند. از این رو خودداری از مصرف دخانیات مشروبات الکلی و جایگزین کردن مواد غذایی مفید و مغذی برای حفظ جوانی و شادابی چهره و همچنین جلوگیری از افتادگی پوست و پلک اهمیت زیادی دارد.
به عنوان مثال ترک عادت‌های بد غذایی و حذف فست فودها، نوشابه‌های گازدار، قندهای مصنوعی از برنامه غذایی خود و جایگزین کردن غذاهای ارگانیک سبزیجات, میوه‌جات و قندهای طبیعی به جای آنها تاثیر بسزایی در حفظ جوانی و جلوگیری افتادگی عضلات صورت و پلک دارد. حتی با اصلاح برنامه غذایی خود می‌توان تا حدود زیادی افتادگی و شل شدکی عضلات صورت و پلک را درمان کرد.
کسانی که دخانیات مصرف می‌کنند در مقایسه با افراد عادی بیشتر در معرض مشکلات پوستی قرار دارند. زیرا مواد مضر موجود در دخانیات موجب شل شدگی و افتادگی عضلات پوست و پلک می‌شود. همچنین دخانیات مواد مغذی پوستی را تحت تاثیر قرار داده و از بین می‌برد.
علاوه بر تغذیه برخودداری از تحرک مناسب و انجام ورزش نیز از افتادگی پلک‌ها جلوگیری می‌کند. تحقیقات انجام شده ثابت کرده است که انجام مرتب ورزش و برخورداری از تحرک بالا نقش بسیار موثری در زیبایی و شادابی پوست دارد. همچنین ورزش و تحرک از افزایش وزن و ناهنجاری‌های ناشی از آن نظیر افتادگی پلک و پف چشم جلوگیری می‌کند.
بلفاروپلاستی چشم گربه ای
ژنتیک
ژنتیک مهمترین علت افتادگی پلک در جوانی است. به عبارت دیگر یکی از شایع‌ترین دلایل افتادگی پلک در جوانی ژنتیک و وراثت است. برخی از افراد به صورت ژنتیکی در معرض ابتلا به این مشکل هستند. این معضل ممکن است در هر دو پلک و یا فقط در یکی از پلک‌های بالا و پایین رخ دهد.
وراثت یک چیز اجتناب ناپذیر بوده و قابل پیشگیری نیست. بنابراین کسانی که به صورت ارثی به این مشکل مبتلا هستند خواسته یا ناخواسته درگیر آن خواهند شد. تنها راهکار باقیمانده برای این افراد اقدامات پزشکی و جراحی افتادگی پلک است.
مشکلات موضعی چشم
هنگامی که پلک در معرض بیماری‌های مختلفی نظیر تومور داخل حفره چشم، تومور پلک و عفونت پلک قرار بگیرد احتمال افتادگی پلک بالا می‌رود. همچنین ضربه به چشم نیز می‌تواند یکی از دلایل افتادگی پلک باشد.
دیگر بیماری چشمی که عضلات پلک را تحت تاثیر قرار داده و منجر به افتادگی پلک می‌شود بیماری فلج عصب سوم است. زیرا در این شرایط عصب حرکت چشم در معرض آسیب قرار گرفته و چشم نمی‌تواند عضلات خود را کنترل کند. افراد مبتلا به آب سیاه یا بیماری گلوکوم نیز در معرض ابتلا به این مشکل هستند. زیرا مصرف قطره‌های چشمی برای کنترل این بیماری موجب تحلیل چربی‌های موجود در ناحیه چشم و در نتیجه افتادگی پلک می‌شود.
عدم توجه به نظافت و زدن درس‌های آلوده به چشم‌ها نیز، چشم‌ها را در معرض عفونت و در نتیجه افتادگی پلک قرار می‌دهد. بنابراین کسانی که نمی‌خواهند پلک‌های آنها حالت طبیعی خود را از دست بدهد باید بهداشت خود را رعایت کرده و از زدن درس‌های آلوده به چشم‌های خود خودداری کنند
انجام برخی از عمل‌های جراحی چشم نظیر آب مروارید یا لیزیک نیز می‌تواند یکی از دلایل مهم افتادگی پلک باشد. این عارضه در خانم‌ها و آقایان جوان بیشتر مشاهده می‌شود. در روند انجام جراحی آب مروارید پزشک متخصص با ابزارهای مخصوصی چشم‌ها را بازتر می‌کند. از این رو ممکن است پس از انجام عمل پلک‌ها دچار افتادگی شوند.
نتیجه گیری
افتادگی پلک دلایل مختلفی دارد. به همین دلیل ریشه یابی این عارضه دارای اهمیت زیادی است. البته افتادگی پلک در سنین بالا یک امر کاملاً طبیعی و رایج است. این مشکل در سن بالا به دلیل کاهش تولید اسیدهیالورونیک و دیگر عوارض افزایش سن رخ می‌دهد. اما کسانی که در سنین پایین و جوانی دچار این مشکل می‌شوند حتماً درگیر یک بیماری زمینه ای شده و باید علت آن را ریشه‌یابی کنند. زیرا در برخی موارد فتادگی پلک می‌تواند علائم ابتلا به برخی از بیماری‌های مزمن و خطرناک نظیر ام اس و دیابت باشد.